احتمالا شما از اهمیت شناخت هواشناسي كوهستان و کسب اطلاعات بیشتر جوی در محلی که می‌خواهید کوهنوردی کنید، بدون در نظر گرفتن فصل، با خبر هستید. همین موضوع باعث می شود تا لباس مناسبی را برای کوهنوردی انتخاب کنید، تجهیزات موردنیازتان را با خود بردارید و از همه مهتر، تجربه ای بسیار لذت بخش‌تر از کوهنوردی خواهید داشت. وضعیت آب و هوای قله های ایران مثل دماوند را می‌توانید از سایت کوه بیست پیگیری کنید.
زمانی که برنامه کوهنوردی خود را آغاز می‌کنید، دامنه‌های کوهستان و دمای متغیر در طول روز، می‌تواند باعث غافلگیری شما شود و همچنین سبب تغییر ناگهانی آب و هوای کوهستان شود. این تغییر آب و هوای ناگهانی، از یک باد خنک تا یک باران شدید 5 دقیقه ای متفاوت است! اما در همین تغییر آب و هوا بصورت ناگهانی قبل از بارندگی، اخطارهای در آسمان نمایان می شود که اگر بتوانید اطلاعاتی را که از آسمان و ابرها را دریافت می‌کنید، تحلیل کنید خیالتان از بارش برف و یا باران آسوده خواهد بود و خیلی راحت به برنامه کوهنوردی خود می‌پردازید. در ادامه به معرفی اصول اولیه هواشناسی در کوهنوردی خواهیم پرداخت.
شکل ابرها در هواشناسی کوهستان
برای شناسایی شکل متفاوت از ابرهای کوهستانی، نیازی به سال ها تجربه ی طولانی برای کوهنوردی ندارید! شکل این ابرها، عامل تغییر مستقیم تغییرات جوی است و به خوبی از آب و هوایی که در انتظارتان است شما را آگاه می‌کند.
ابرهای عدسی شکل در هواشناسی کوهستان
این صحنه را تصور کنید : شما در حال کوهنوردی در دامنه کوهستان هستید و آسمانی آبی، شما را از هر طرف احاطه کرده است. سرتان را بلند می‌کنید و به بالای قله ای که در دوردست ها قرار دارد، نگاه می کنید.
یک ابر به بیضی شکل را می‌بینید که درست نوک قله ی کوه، جا خوش کرده‌است. بعضی ها بر این باورند که این شکل ابر ( که به ابرهای عدسی شکل معرف هستند)، درست همسان با سفینه های UFO هستند!
در کل ساختار ابرهای عدسی شکل به صورت چند ابرعدسی لایه لایه است که روی هم سوار شده اند و شکلی از موج‌ها را درست کرده اند. این ابرها به شما اخطار می دهند که در فاصله های نزدیک قله باد خیلی شدیدتر خواهد بود و رطوبت موجود در هوا نیز افزایش می‌یابد.
اگر قصد رسیدن به قله ای را دارید که این گونه ابرها، بالای آن نمایان هستند، می توانید تقریبا اطمینان پیدا کنید که شرایط آب و هوای کوهستان از ۶ تا ۱۸ ساعت، بسیار وخیم تر خواهد شد. این زمان کافی است تا شما لباس های پشمی خود، بارانی های مناسب بارندگی و برف خود و هرگونه وسایل موردنیاز در آب و هوای طوفانی و بارانی کوهستان را آماده کنید تا مسیر خود را بدون خطر طی کنید .
ابرهای کومولونیمبوس در هواشناسی کوهستان
یکی از مشهورترین نشانه‌های رعد و برق در کوهستان، نمایان شدن ابرهای کومه‌ای‌بارا است. در هواشناسي كوهستان این ابرها را با نام علمی ” کومولونیمبوس ” می‌شناسند. سطح زیر این ابرها مسطح است و شکوفه‌هایی دارند که به شکل عمودی زیاد شده‌اند. سطح رویی آن نیز، شبیه به شبینه سندان است. این ابرها به نام ابرهای رعد و برق در کوهستان معروف هستند و بارش از آن‌ها به صورت رگباری و شدید است. طوفان‌هایی به همراه با رعد و برق، یکی از واضح ترین پیامدها از وجود آن در آسمان کوهستان، می‌باشد .
اگر به کوهنوردی مشغول هستید و از این نوع ابرها در آسمان نمایان شد، شاید فکر بدی نباشد که برای پناه گرفتن از بارش باران شدید، به داخل پناهگاه یا جایی که کمپ کرده‌اید، بازگردید. ابرهای کومولونیمبوس معمولا دلیلی بر بارندگی های شدید و رعد و برق های خطرناک در کوهستان می‌باشند. در واقع احتمال رخ دادن پدیده هایی خطرناک مثل تورنادو نیز وجود دارد!
رعد و برق در کوهستان
در ادامه مقاله هواشناسي كوهستان به بررسی رعد و برق در کوهستان می‌پردازیم.
اگر در فاصله های دورتر رعد و برق را دیدید، می توانید فاصله ی تخمینی برخورد رعد برق را با شمارش ثانیه ای بین صاعقه و صدای رعدو برق، محاسبه کنید. هر ۵ ثانیه تفاوت میان رعد و برق معادل یک مایل که هر مایل معادل ۱٫۶ کیلومتر است، پس اگر از دیدن اولین صاعقه تا شنیده شدن صدای غرش از آسمان، ۱۰ ثانیه طول کشید، رعد و برق در فاصله ی دو مایلی یعنی ۳٫۲۱ کیلومتر دور تر از شما اتفاق افتاده است. اگر در حال کوه نوردی بودید و رعد و برقی را دیدید، سریعا از قله و جاهای برآمده از کوه فاصله بگیرید و در جایی امن پناه بگیرید .
شکل آسمان در هواشناسي كوهستان
علاوه بر گرفتن اطلاعات از اشکال مختلف ابرها ( که در مقاله هواشناسي كوهستان به آن اشاره شد) شما می توانید با آنالیز کلی شکل حالت آسمان هم، شرایط آب و هوایی که برایتان پیش می‌آید را پیش‌بینی کنید.
اگر ابرها به حالت فشرده مانند و با فاصله از هم در بالای آسمان قرار گرفته باشند، می توانند این موضوع را نشان دهند که جبهه‌ای از هوای بسیار سرد با فشارهوای کم در انتظار شما است. اگر رطوبتی که در هوا وجود دارد شکل یک حلقه اطرف خورشید و یا ماه نمایان می شود، می‌تواند نشان دهنده این باشد که بارشی از باران در راه است .
اگر تمام این موارد، به همراه مشاهده‌ی ابرهایی کم ارتفاع و حجیم در ۴۸ ساعت یعنی دو روز بود، می توانید اطمینان پیدا کنید که بارش در قسمت دوم روز شروع خواهد شد. پس این زمان طلایی ترین فرصت برای برپایی چادر های کوهنوردی است.
فشار هوا در هواشناسی کوهستان
حتما شما هم اصطلاح ” فشار هوا در کوهنوردی ” را از هواشناسی فدراسیون کوهنوردی شنیده‌اید. معنی آن، شاید ساده تر از چیزی باشد که به آن فکر می کنید. حتی اگر فکر کنید که شاهد تغییرات آب و هوا در کوهستان نیستید حتما یک وسیله برای سنجش ارتفاع با خود داشته باشید .
دستگاه ارتفاع سنج، تغییرات فشار هوا وهوا را اندازه گیری می کند و وقتی که شرایط خود را در کوهستان تغییر می‌دهید، ارتفاع دقیق شما را از پایین کوه مشخص می کند. کم شدن سریع فشار هوا، این موضوع را نشان می‌دهد که شرایط آب و هوایی در حال تغییر است، پس اگرعقربه های دستگاه ارتفاع سنجی که با خود دارید و به طور ناگهانی پایین آمد، می توانید این موضوع را متوجه شوید و برای کسب اطلاعات بیشتر، بدنبال هرگونه تغییر در وضعیت شکل ابرها و تغییرات آسمان باشید.
اپلیکیشن هواشناسي كوهستان
در این قسمت از مقاله می‌خواهیم برای هواشناسي كوهستان به شما بهترین برنامه هواشناسی کوهنوردی را معرفی کنیم تا بتوانید با خیال راحت کوهنوردی خود را شروع کنید:
پیشنهاد میکنیم که یک اپلیکیشن هواشناسی کوهنوردی را در گوشی خود نصب کنید. در ادامه مقاله چند مثال از انواع برنامه هواشناسي كوهستان را به شما معرفی میکنیم و شما را برای انتخاب هر یک راهنمایی میکنیم.
با کمک گرفتن از اطلاعات نرم‌افزارهای معتبر جهانی، از شرایط آب و هوای بیشتر مناطق و شهرهای کشور ایران مطلع شوید. یادتان باشد که هر برنامه هواشناسی ویژگی‌های منحصر به فردی برای خود دارد، پس باید بهترین اپلیکیشن را انتخاب کنید.
برنامه AccuWeather
برنامه هواشناسی کاربردی کوهستان AccuWeather از نظر بسیاری از کوهنوردان حرفه‌ای کاربردی‌ترین برنامه هواشناسی مخصوص کوه در نظر گرفته می‌شود.
به عبارت دیگر دلیل محبوبیت این برنامه برای کوهنوردان به دو ویژگی کاربردی این برنامه وابسته است. اولین دلیل دیدن شرایط آب و هوایی در 15 روز آینده خواهد بود و دلیل بعدی پیش بینی دو ساعت بعدی از شرایط آب و هوا می‌باشد. آگاهی داشتن از تمام جزئیات شرایط آب و هوا در روزهای آتی، برنامه‌ریزی کوهنوردی برای شما کم خطرتر و ساده خواهد شد.
برنامه 1Weather
اپلیکیشن هواشناسی کوهنوردی بعدی که می‌خواهیم معرفی کنیم 1Weather است که امتیاز بسیار بالایی در بین سایر برنامه‌های مشابه برای هواشناسي كوهستان دارد و در بین کاربران آن نیز بسیار محبوب است.
شاید امکان بررسی وضعیت آب و هوایی 12 شهر در جهان به صورت هم زمان و پشتیبانی از 25 زبان زنده دنیا دلیلی بر شهرت این اپلیکیشن هواشناسی کوهنوردی می‌باشد.
برنامه Dark Sky
یادتان نرود که برنامه هواشناسی Dark Sky به دریافت اطلاعات موقعیت مکانی شما نیاز دارد؛ پس خوب است موقعیت مکانی گوشی GPS شما حتماً فعال باشد. پیش‌بینی های لحظه به لحظه، تعیین میزان وزش باد، رطوبت موجود در هوا، اعلان‌های بارندگی، فشار هوا و وضعیت آب و هوا در تمام ماه پیش رو از دیگر امکانات کاربردی این برنامه هواشناسی محسوب می‌شود.
برنامه WeatherBug
یکی دیگر از برنامه هایی که برای هواشناسي كوهستان مناسب است برنامه Weather Bug است.
این برنامه هواشناسی علاوه بر تعیین وضعیت آب و هوا در محل سکونت شما، آب و هوای شهر های نزدیک و یا ارتفاعات را نیز نمایش می‌دهد و وضعیت آب و هوا را تا 10 روز آتی برای شما نمایش می‌دهد و بر روی تمام سیستم عامل های اندروید، IOS، ویندوز و ساعت‌های هوشمند مثل اپل واچ و سامسونگ واچ قابل نصب است.
برنامه Weather Live
اگر اکانت پریمیوم برای برنامه Weather Live خریداری کنید، می‌توانید به دور از نگرانی برای تبلیغات این برنامه هواشناسي كوهستان از اطلاعات آن بهره‌مند شوید. افزون بر آن ردیاب طوفان و نقشه‌های هواشناسی از دیگر قابلیت‌های اپ هواشناسی Weather Live است.
معرفی بهترین وب سایتها برای هواشناسي كوهستان
کوهنوردی در شرایط بد آب و هوایی می تواند میزان خطر را به طور چشمگیری افزایش دهد. به عبارت دیگر کسب اطلاعات از آنچه که ممکن است برایتان پیش بیاید، باعث می‌شود که آمادگی کافی برای مواجه با شرایط سخت را در خود تقویت کنید. در ادامه مقاله هواشناسي كوهستان با معرفی برخی از بهترین وب سایتها در حوزه هواشناسی کوه خواهیم پرداخت.
Mountain-forecast سایت
می توانیم بگوییم که در حال حاضر در کشور ایران محبوب‌ترین وب سایت در زمینه هواشناسي كوهستان مونتین فورکست است. این سایت با پوشش بیش از ۱۱۳۰۰ قله در مناطق مختلف دنیا این امکان را برای شما فراهم کرده است تا از شرایط آب و هوا، جهت و میزان وزش باد اطلاعات کافی به دست آورید. برای بیشتر قله‌ها در این وب سایت به شرایط آب و هوایی پنج روز آینده اشاره شده است.
Snow-forecast وبسایت
وب سایت اسنوفورکست بر روی هواشناسي كوهستان در قسمت پیست های اسکی تمرکز کرده است. در این جا می توانید به پیش بینی هواشناسی کوههای ایران برای پیست های مختلف و معروف ایران دسترسی داشته باشید. یکی از ملموس ترین تفاوت‌های این سایت با بقیه وبسایتهای هواشناسي كوهستان این است که در بیشتر موارد پیش بینی شش روزه از شرایط آب و هوایی ارائه می‌دهد که یک روز از بقیه سایت های هواشناسی بیشتر است.
جمع بندی از مقاله هواشناسي كوهستان
در مقاله هواشناسي كوهستان ما از شناخت شکل ابرها و وضعیت رنگ آسمان برای پیش بینی شرایط کوهستان صحبت کردیم. در ادامه با معرفی و مقایسه اپلیکیشن‌های کوهنوردی به شما برای انتخاب بهترین برنامه کمک کردیم.
در آخر مقاله هم برای اینکه اگر به برنامه دسترسی نداشتید بتوانید اطلاعات کافی از هواشناسي كوهستان به دست آورید وب سایت‌های معتبری را در این زمینه به شما معرفی کردیم.
چرا سایت کوه بیست مرجعی برای کوهنوردان است؟
سایت کوه بیست با فروش تجهیزات و لوازم کوهنوردی از تمامی برندهای با کیفیت شما را برای خرید لوازم از بقیه سایتها و فروشگاه‌ها بی‌نیاز می‌کند. شما با کوه بیست می‌توانید به فواید کوهنوردی برسید.
همچنین در سایت یا مجله و پیج اینستاگرامی کوه بیست می‌توانید از اطلاعات مفیدی که از تجربیات درجه یک ترین کوهنوردان در نوشتن مقالات استفاده شده است، استفاده کنید.
کوه بیست در حال برگزاری تورهای کوهنوردی و طبيعت گردي حرفه‌ای می‌باشد، عجله کنید وگرنه از تور جا می‌مانید.
سوالات رایج از مقاله هواشناسي كوهستان
بهترین اپلیکیشن هواشناسی چیست؟
برنامه هواشناسی Dark sky، weather1، accoweather و weather bug جزو محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های پیش‌بینی آب و هوای مخصوص کوهستان هستند. این برنامه‌ها به اعلان‌های بارندگی دقیقو همچنین پیش‌بینی های لحظه به لحظه معروف هستند.
بهترین وبسایت های تشخیص آب و هوای کوهستان کدامند؟
دو وب سایت mountain-forecast و snow-forecast دو مورد از بهترین و معروف‌ترین وبسایتهای هواشناسي كوهستان هستند.
